هوش مصنوعی یکی از حوزه‌هایی است که در سال‌های اخیر بر اثر هیاهوی خبری و بازاریابی‌های گسترده، توسط کسب‌وکارهای گوناگون به‌کار گرفته شد. البته پیاده‌سازی مفاهیم فناوری جدید، عموما با اشکالاتی از سوی کسب‌وکارها همراه می‌شود. به‌هرحال حضور بیش از حد مفاهیم هوش مصنوعی در اخبار و رخدادهای دنیای فناوری نیز باعث خستگی فعالان و کاربران می‌شود و کمی شک و تردید را نسبت به پیاده‌سازی‌ها به‌همراه دارد.

IFS یکی از شرکت‌های بین‌المللی فعال در حوزه‌ی اپلیکیشن‌های تجاری است. آن‌ها اخیرا نتایج تحقیقاتی را منتشر کرده‌اند که رویکرد و استراتژی رهبران کسب‌وکار را نسبت به هوش مصنوعی نشان می‌دهد. مطالعه‌ی مذکور، از ۶۰۰ رهبر کسب‌وکار در سرتاسر جهان نظرسنجی کرد. کسب‌وکارهای مذکور، با خدمات فناورانه‌ی خود، بازه‌ی گسترده‌ای از صنایع را پوشش می‌دادند. از حوزه‌های فعالیت آن‌ها می‌توان به برنامه‌ریزی منابع سازمانی، مدیریت دارایی و مدیریت سرویس‌های میدانی اشاره کرد.

نتیجه‌ی بررسی‌های انجام‌شده روی کسب‌وکارها متنوع، داده‌های گسترده‌ای را ارائه می‌کند. البته نقطه‌ی تمرکز آن را می‌توان در این حقیقت بیان کرد که رهبران کسب‌وکار در صنایع گوناگون، هوش مصنوعی را عاملی مؤثر در موفقیت سازمان خود در آینده‌ی نزدیک می‌دانند. درواقع ۹۰ درصد از شرکت‌کنندگان در نظرسنجی، خبر از پیاده‌سازی هوش مصنوعی را در برخی از حوزه‌های کسب‌وکار خود دادند. آمار مذکور، نشانه‌های قابل‌توجهی دارد. شاید رهبران کسب‌وکار، ترس از دست دادن موقعیت یا خوش‌بینی کوتاه‌مدت داشته باشند. به‌هرحال آن‌ها ظاهرا مجذوب دستاوردهای احتمالی هوش مصنوعی شده‌اند.

مطالعه روی مدیران کسب‌وکارهای متعدد نشان داد که اتوماسیون صنعتی، با آمار ۴۴/۶ درصدی، بیشترین سهم سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی را به خود اختصاص می‌دهد. مدیریت ارتباط با مشتری و مدیریت انبار و لجستیک با ۳۸/۹ درصد در رتبه‌ی بعدی قرار گرفت.

باب دی‌کاکس، معاون ارشد IFS در هوش مصنوعی، درباره‌ی نتیجه‌ی مطالعه گفت:

هوش مصنوعی دیگر فناوری درحال تولدی محسوب نمی‌شود. مطالعه‌ی ما نشان می‌دهد، امروز کسب‌وکارها برای حمایت از پیشبرد اهداف خود، فناوری مذکور را به‌کار می‌گیرند. ما مثال‌های متعددی را در دنیای واقعی می‌بینیم که هوش مصنوعی در آن‌ها بسیاری از فرایندهای تصمیم‌گیری را بهبود می‌بخشد. بهبود فرایندها با ارائه‌ی اطلاعات دقیق، زمان‌بندی‌شده و مرتبط صورت می‌گیرد. در اقتصاد ساختارشکن کنونی، ترکیب فناوری‌هایی همچون هوش مصنوعی، اتوماسیون فرایند با ربات‌ها و اینترنت اشیاء، سبک جدیدی از اتوماسیون کسب‌وکاری را نشان می‌دهند. کسب‌وکارهایی که از ترکیب مذکور استفاده می‌کنند، مزیت‌های رقابتی بیشتر و گسترده‌تری در اختیار خواهند داشت.

در بخشی از مطالعه‌ی اخیر، به چگونگی برنامه‌ریزی استفاده از هوش مصنوعی در کسب‌وکار اشاره شد. ۶۰/۶ درصد از مدیران انتشار داشتند که هوش مصنوعی به افزایش بهره‌وری نیروی کار موجود کمک کند. ۴۷/۹ درصد از آن‌ها گفتند که از هوش مصنوعی برای افزودن ارزش به کالاها و خدمات خود استفاده می‌کنند. ۱۸/۱ درصد از مدیران نیز به‌دنبال جایگزینی نیروی کار موجود با هوش مصنوعی بودند.

داده‌های دریافت‌شده بر اثر مطالعه نشان می‌دهد که رهبران صنعتی و کسب‌وکاری، با جدیت به‌دنبال واردکردن هوش مصنوعی به کسب‌وکار خود هستند. برخی از آن‌ها هنوز در مسیر پذیرش پیامدهای اجرای هوش مصنوعی در کسب‌وکار خود هستند، اما سهم عمده‌ای از مدیران، افزایش بهره‌وری را به‌عنوان دلیل سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی پذیرفته‌اند. به‌هرحال به‌نظر نمی‌رسد مواردی همچون هزینه‌های سربار یا تقاضا برای هوش مصنوعی، جای بهره‌وری را به‌عنوان دلیل اصلی پیاده‌سازی هوش مصنوعی بگیرند. البته فناوری‌هایی همچون اتوماسیون فرایندی مبتنی بر رباتیک (RPA) باید بتوانند از قله‌ی هیاهوی خبری، به کارایی نهایی و ملموس برسند.

مدیران کسب‌وکارها در کنار تمامی مزایایی که برای هوش مصنوعی قائل هستند، از ریسک‌های آن برای نیروی انسانی اطلاع زیادی ندارند. سهم عمده‌ای از مدیران،‌ افزایش بهره‌وری را به‌عنوان یکی از پیامدهای اصلی به‌کارگیری هوش مصنوعی عنوان می‌کنند، اما تنها ۲۹/۳ درصد، پیش‌بینی کاهش نیروی انسانی را بر اثر استفاده از فناوری بیان کردند. به‌هرحال چالش نیروی انسانی، یکی از مهم‌ترین پیامدهای به‌کارگیری هوش مصنوعی محسوب می‌شود که مدیران باید در مسیر برنامه‌ریزی برای پیاده‌سازی، آن را در نظر بگیرند.